Please wait a minute...
图/表 详细信息
云南省两栖类物种名录修订
袁智勇, 陈进民, 吴云鹤, 李先琦, 车静
生物多样性    2022, 30 (4): 21470-.   DOI: 10.17520/biods.2021470
摘要   (4577 HTML97 PDF(pc) (3199KB)(5791)  

云南省是我国两栖类多样性最丰富的地区, 近年来受威胁的两栖类物种数显著增加, 亟需对两栖类的名录进行更新和完善。本文在《云南两栖爬行动物》的基础上, 通过收集近十余年的研究资料, 结合近年国内外最新研究结果, 确定物种有效性和分类归属, 并结合本团队野外考察数据, 对云南两栖类的物种名录和分布进行系统的整理与修订。修订后的名录共记录云南省两栖类191种, 隶属3目12科49属, 占全国两栖类种数的32.5%。自2008年以来, 云南省新增两栖类1科23属70种, 本名录修订3科31属47种; 共发现34个新种、15个中国新纪录和10个省级新纪录种, 主要集中在云南的边境地区。云南省记录45种受威胁物种, 占云南省两栖类种数的23.6%, 占全国受威胁两栖类物种数的25.6%。其中, 2种被列为极危(CR), 9种被列为濒危(EN), 34种被列为易危(VU)。名录共记录15种国家II级重点保护野生动物, 占受国家保护两栖类种数的16.0%。此外, 列入CITES附录I和附录II的分别有1种和8种, 被列为云南省极小种群物种而作为重点保护野生动物的有5种。在新名录的基础上, 本文讨论了云南省两栖类多样性与分类研究不足的类群、考察薄弱的地区、物种丰富度的格局分布以及受威胁情况, 以期对云南省未来两栖类的研究和保护工作提供依据和参考。


原科中文名
Previous family Chinese
name
原科学名
Previous family scientific
name
原属中文名
Previous
genus Chinese
name
原属学名
Previous
genus scientific
name
现科中文名 Revised family Chinese name 现科学名
Current
family scientific
name
现属中文名
Revised
genus Chinese
name
现属学名
Current
genus scientific
name
参考文献
References
有尾目 Caudata
蝾螈科 Salamandridae 瘰螈属 Paramesotriton Zhang et al, 2017; 李波艳等, 2021; 魏平凡等, 2021
无尾目 Anura
盘舌蟾科 Discoglossidae 铃蟾科 Bombinatoridae Ford & Cannatella, 1993; Frost et al, 2006; 费梁等, 2009b; Pyron & Wiens, 2011
角蟾科 Megophryidae 齿蟾亚属 Oreolalax 角蟾科 Megophryidae 齿蟾属 Oreolalax Zhao & Adler, 1993; Fu et al, 2007; 费梁等, 2009b, 2012
齿突蟾亚属 Scutiger 齿突蟾属 Scutiger
髭蟾亚属 Vibrissaphora 拟髭蟾属 Leptobrachium Rao & Wilkinson, 2008; Zheng et al, 2008
掌突蟾属 Leptolalax 掌突蟾属 Leptobrachella Chen et al, 2018
角蟾属 Megophrys 无耳蟾属 Atympanophrys Fei & Ye, 2016; Chen et al, 2017; Mahony et al, 2017; Liu et al, 2018; Dubois et al, 2021; Lyu et al, 2021
布角蟾属 Boulenophrys
角蟾属 Megophrys
异角蟾属 Xenophrys
蟾蜍科 Bufonidae 溪蟾属 Torrentophryne 蟾蜍科 Bufonidae 蟾蜍属 Bufo Yang et al, 1996; Liu et al, 2000; Frost et al, 2006; Dubois & Bour, 2010
蟾蜍属 Bufo
头棱蟾属 Duttaphrynus Frost et al, 2006; Van Bocxlaer et al, 2009
叉舌蛙科 Dicroglossidae 南亚陆蛙属 Minervarya Hui et al, 2019
姬蛙科 Microhylidae 姬蛙属
(德力姬蛙)
Micrhyla
(M. inonata)
姬蛙科 Microhylidae 小姬蛙属 Micryletta Van der Meijden et al, 2007; Peloso et al, 2016
小狭口蛙属 Calluella 小狭口蛙属 Glyphoglossus
蛙科 Ranidae 浮蛙属 Occidozyga 叉舌蛙科 Dicroglossidae 浮蛙属 Occidozyga Che et al, 2009, 2010; 费梁等, 2012; Suwannapoom et al, 2016; Yan et al, 2016
蛙属(版纳蛙、
大头蛙、刘氏棘蛙)
Rana (R. bannanica, R. kuhlii, R. liui) 大头蛙属 Limnonectes
倭蛙属 Nanorana 倭蛙属 Nanorana
蛙属(Rana
(Paa) spp.)
Rana
蛙属
(泽蛙)
Rana
(R. multistriata)
陆蛙属
(泽陆蛙)
Fejervarya
(F. multistriata)
费梁等, 2009a, 2012; Sanchez et al, 2018
蛙属 Rana 蛙科 Ranidae 蛙属 Rana Dubois, 1981, 1992; 费梁等, 1990; 赵尔宓等, 2000; Che et al, 2007; 杨大同和饶定齐, 2008; Chen et al, 2013; Oliver et al, 2015; Hofman et al, 2016; Yuan et al, 2016b; Lyu et al, 2017
臭蛙属 Odorrana
水蛙属 Hylarana
侧褶蛙属 Pelophylax
琴蛙属 Nidirana
树蛙科
Rhacophoridae 小树蛙属 Philautus 树蛙科 Rhacophoridae 原趾树蛙属 Kurixalus Li et al, 2008; Yu et al, 2009; Biju et al, 2010; 费梁等, 2012; Li et al, 2013; Meegaskumbura et al, 2015; Chen et al, 2020a
费树蛙属 Feihyla
纤树蛙属 Gracixalus
灌树蛙属 Raorchestes
树蛙属 Rhacophorus 张树蛙属 Zhangixalus Jiang et al, 2019
树蛙属 Rhacophorus
棱鼻树蛙属 Nasutixalus Yang & Chan, 2018
跳树蛙属
(侧条跳树蛙)
Chirixalus
(C. vittatus)
罗树蛙属 Rohanixalus Biju et al, 2020
View table in article
表1 2008-2021年云南省两栖类科级和属级分类变动。详细的分类变动历史见附录2。▲ 新纪录; ◆ 新增科、属; ● 修订属的有效性; ■ 取消分布记录。
正文中引用本图/表的段落
截至2021年8月, 云南省已记录191种两栖类, 隶属3目12科49属, 占全国两栖类种数的32.5% (附录1)。其中, 蚓螈目1科1属1种(0.5%)、有尾目3科5属13种(6.8%)、无尾目8科43属177种(92.7%)。以蛙科(45种)、角蟾科(45种)、树蛙科(40种)物种居多, 占无尾目物种总数的73.3%。本研究的结果显示自2008年《云南两栖爬行动物》出版以来, 云南省新增两栖类1科23属70种, 本名录分别修订了3科31属47种的分类, 共发现两栖类34个新种、15个中国新纪录和10个云南省新纪录种, 这些新种和新纪录主要集中在云南的边境地区(图1, 表1, 表2, 表3, 附录2)。除2013年和2014年外, 云南省每年都有新增的物种, 主要集中在树蛙科(30.5%)、蛙科(16.9%)和角蟾科(28.8%) (图2)。云南省两栖类共91种为中国特有种, 占全国两栖类中国特有种总数的28.5%, 另外云南特有两栖类56种, 占云南两栖类总数的29.3%。云南的边境地区, 尤其是德宏傣族景颇族自治州、临沧市、西双版纳傣族自治州和红河哈尼族彝族自治州的物种多样性较高(图3)。
本文的其它图/表